Κ. Καρυωτάκης - Μαρμαρωμένε Βασιλιά

Καὶ ρίχτηκε μὲ τ᾿ ἄτι του μὲς στῶν ἐχθρῶν τὰ πλήθια,
τὸ πύρινο τὸ βλέμμα του σκορποῦσε τὴν τρομάρα,
καὶ τὸ σπαθί του τὴ θανή. Στὰ χάλκινά του στήθια,
ἐξέσπασε ἡ ὄργητα σὲ βροντερὴ κατάρα.

Η Άλωση της Πόλης (Μιχαήλ Δούκας)

Η Άλωση της Πόλεως όπως την κατέγραψε ο Μιχαήλ Δούκας

ΧΧΧΙΙΙ. 3. Εκείνος, ο Μεχμέτ δηλαδή, έφτασε στη Μαγνησία στα μέσα του Γενάρη. Μόλις πέρασε ο Γενάρης, στις πέντε Φεβρουαρίου, έφτασε σαν γοργόφτερος αετός κάποιος από τους ταχυδρόμους και του έδωσε στα χέρια του μια επιστολή προσεκτικά σφραγισμένη.

Γ. Βιζυηνός «Ο τελευταίος Παλαιολόγος»

Γεώργιος Βιζυηνός, Ο τελευταίος Παλαιολόγος

Στοὺς συμβολισμοὺς τῆς παραδόσεως, γιαγιὰ εἶναι οἱ παλαιὲς γενεὲς καὶ ἐγγονὸς ἡ νέα γενιά, ἡ ὁποία πρέπει νὰ κάνει τὸ καθῆκον της.

- Τὸν εἶδες μὲ τὰ μάτια σου, γιαγιὰ τὸν Βασιλέα
ἢ μήπως καὶ σοῦ φάνηκε, σὰν ὄνειρο νὰ ποῦμε,
σὰν παραμύθι τάχα;

Κωνσταντῖνος Π. Καβάφης - Θεόφιλος Παλαιολόγος

Ὁ τελευταῖος χρόνος εἶν᾿ αὐτός. Ὁ τελευταῖος τῶν Γραικῶν αὐτοκρατόρων εἶν᾿ αὐτός. Κι᾿ ἀλλοίμονον

τί θλιβερὰ ποὺ ὁμιλοῦν πλησίον του.
Ἐν τῇ ἀπογνώσει του, ἐν τῇ ὀδύνῃ
ὁ Κὺρ Θεόφιλος Παλαιολόγος
λέγει «Θέλω θανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν».

To χρονικό της πολιορκίας και η άλωση της Πόλης

To χρονικό της πολιορκίας και η άλωση της Κωνσταντινούπολης

Γεώργιου Φραντζή

Οι δυστυχείς Ρωμαίοι, αφού άκουσαν τα λόγια του αυτοκράτορα, έσφιξαν την καρδιά τους, αγκα­λιάστηκαν και έκλαιγαν όλοι μαζί. Κανένας δεν έφερνε πια στη μνήμη του τα αγαπημένα του παι­διά, τη γυναίκα και την περιουσία του, αλλά ήθε­λαν όλοι να πεθάνουν για τη σωτηρία της πατρίδας τους.

Χριστόδουλος: «Ας στρέψουμε τά βλέμματα πρός τή Μεγάλη Ἰδέα...»

Άρθρο του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου με τίτλο «Αποφράδα ημέρα» που δημοσιεύτηκε τον Μαϊο του 1984 λόγω της Μαύρης Τρίτης του 1453. Την 29η Μαΐου που έπεσε η Πόλη.

Ο λόγος του Παλαιολόγου (Γεώργιος Φραντζής)

Ο λόγος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου όπως τον κατέγραψε ο Γεώργιος Φραντζής

Ακούγοντας εμείς στην Πόλη την πελώρια κραυγή που έμοιαζε με βρόντο μεγάλο της θάλασσας, αναρωτιόμασταν τι να ήταν άραγε. Σε λίγο μάθαμε σίγουρα ότι για την επαύριο ο αμιράς ετοίμαζε πόλεμο εναντίον της Πόλεως από ξηράς και θαλάσσης, όσο πιο σφοδρό μπορούσε.

Τι έκανε ο αυτοκράτορας την ώρα της μάχης (Γ. Φραντζής)

Από την διήγηση του αυτόπτη μάρτυρα της Αλώσεως της Πόλεως, Γεωργίου Φραντζή

Θα σας περιγράψω τώρα τι έκανε ο αυτοκράτορας την ώρα της μάχης, ώστε να το μάθουν όλοι.

Όταν ο σουλτάνος ετοιμαζόταν για πόλεμο, οι υπόλοιποι Χριστιανοί ηγεμόνες συσκέπτονταν για την αποστολή βοήθειας. Οι γειτονικοί ηγεμόνες είναι φανερό ότι δεν έκαναν τίποτα.

Παλαιολόγος «..πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν...»

Από την τελευταία ομιλία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

Ἐμεῖς μέν, εὐγενέστατοι Ἄρχοντες καὶ ἐκλαμπρότατοι δήμαρχοι καὶ στρατηγοὶ καὶ γενναιότατοι στρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός, καλὸς οἴδατε ὅτι ἔφθασεν ἡ Ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν βούλεται ἵνα μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς ἰσχυροτέρως στενοχωρήσῃ ἡμᾶς καὶ πόλεμον σφοδρὸν μετὰ συμπλοκῆς μεγάλης καὶ συρρήξεως ἐκ τῆς χέρσου καὶ θαλάσσης δώσῃ ἡμῶν μετὰ πάσης δυνάμεως, ἵνα, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις τὸν ἰὸν ἐκχύσῃ καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς.

Δυο τραγούδια για την Πόλη

Τῆς Ἁγιά-Σοφιᾶς

Σημαίνει ὁ Θεός, σημαίνει ἡ γῆς, σημαίνουν τὰ ἐπουράνια, 

σημαίνει κι ἡ Ἁγιά-Σοφιά, τὸ μέγα μοναστήρι, 

μὲ τετρακόσια σήμαντρα κι ἑξήντα δυὸ καμπάνες, 

κάθε καμπάνα καὶ παπᾶς, κάθε παπᾶς καὶ διάκος.

Ο θάνατος του ήρωος, είναι πάντοτε μία έκρηξις ηφαιστείου...

Απόσπασμα από τον ''Ηρωικό τρόπο ζωής'' του Ιωάννη Συκουτρή:

Η Ζωή είν’ ένας διαρκής αγών, μία αδιάκοπος, χωρίς τέρμα και χωρίς σταμάτημα, μάχη εναντίον της φύσεως, εναντίον των άλλων ανθρώπων, εναντίον του εαυτού μας…

Καὶ θέλω νὰ πεθάνω νέος. Καὶ θέλω νὰ πεθάνω ὀρθός.

Ἐσᾶς ἐσᾶς σᾶς χρειάζονται αὐτά· ἐμενα δὲν μοῦ χρειάζονται τίποτε. Ἐμένα μὲ ἐνοχλοῦν μόνον, μὲ βαρύνουν μόνον. Μὴ κάμνετε σὰν Εὐρωπαῖοι. Ἐγὼ δὲν κάθομαι νὰ κτενίσω τέτοια βάρη. Ἐγὼ θέλω νὰ εἶμαι ἐλαφρός, σὰν τὸ πουλί. Τύχη τὰ πάντα καὶ τύχη ὤθησεν ἕναν ἀπὸ ἐμᾶς νὰ ἰδῇ δέκα πράγματα περισσότερα διὰ τὴν κοινὴν ζωήν. Πάρετε αὐτὰ τὰ πράγματα, μὴ τὰ χάσετε.

Μάιος - Κωστής Παλαμάς

Ο Απρίλης ξανθός, αρχοντιά φημισμένη,
Ζαχαρένια θωριά, ο Απρίλης πεθαίνει.
Και ο Μάης απάνω του γέρνει,

Η ημέρα της Λαμπρής - Διονύσιος Σολωμός

Καθαρώτατον ήλιο επρομηνούσε
Της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,
Σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε
Τ’ ουρανού σε κανένα από τα μέρη∙
Και από ’κει κινημένο αργοφυσούσε
Τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ’ αέρι,

Που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:
Γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα.
Χριστός Ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες,
Όλοι, μικροί μεγάλοι, ετοιμαστείτε∙
Μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες
Με το φως της χαράς συμμαζωχτείτε∙

Ανοίξτε αγκαλιές ειρηνοφόρες
ομπροστά στους Αγίους και φιληθείτε∙
Φιληθείτε γλυκά χείλη με χείλη,
Πέστε: Χριστός Ανέστη, εχθροί και φίλοι.
Δάφνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι.
Και βρέφη ωραία στην αγκαλιά οι μανάδες∙
Γλυκόφωνα κοιτώντας τες ζωγραφι-

σμένες εικόνες, ψάλλουνε οι ψαλτάδες∙
Λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι,
Από το φως που χύνουνε οι λαμπάδες∙
Κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ τ’ αγιοκέρι,
οπού κρατούνε οι Χριστιανοί στο χέρι.

Βγαίνει, γιατί στα σωθικά του ανάφτει,
Και για πρώτο απαντά τον νεκροθάφτη.
Κανείς δεν του μιλεί, και δεν του δίνει
Το φιλί το γλυκό που φέρνει ειρήνη.
Πάντα χτυπάει, σαν νάλπιζε εκεί κάτω
Ν’ αγροικηθεί στης κόλασης τον πάτο.

Διονύσιος Σολωμός