Κατά τον ορισμό του Γερμανού Βυζαντινολόγου Α. Χάιζενμπεργκ "το Βυζάντιο είναι το εκχριστιανισθέν Ρωμαϊκό κράτος του Ελληνικού Έθνους". Τα ονόματα Βυζάντιον, Βυζαντινός, Βυζαντίνος, Βυζαντιακός ουδέποτε χρησιμοποιήθησαν υπο των Ελλήνων το Μέσω Αιώνων με την σημασία την οποία έχουν σήμερα. Γι' αυτούς Βυζάντιο ήταν αποκλειστικά η Κωνσταντινούπολη και Βυζάντιος ο κάτοικος αυτής.
Υπό των Βυζαντινών συνεχιστών κατά την προσφιλή παράδοση τους θεωρία της Ρωμαϊκής παραδόσεως,το κράτος τους ονομάζεται κατά κανόνα Ρωμαϊκόν, οι υπήκοοι του Ρωμαίοι, οι αυτοκράτορες του μέχρι και του τελευταίου Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου ''πιστοί βασιλείς και αυτοκράτορες Ρωμαίων''.
Τα ονόματα Ρωμιός, Ρωμαϊκός και Ρωμανία (το τελευταίο σε δημοτικά άσματα του Πόντου) είναι πράγματι κατάλοιπα των παλαιότερων αντιλήψεων. Αντιθέτως το όνομα Έλλην, συνδεθέν με την σημασία του ειδωλολάτρη περιέπεσε σε αφάνεια. Αυτοί οι κάτοικοι της κυρίως Ελλάδος ονομάζοντο Ελλαδικοί ή Κατωτικοί (των νοτίων περιφερειών).
Ενωρίς, όμως ιδίως μετά την ίδρυση του Κράτους του Κάρολου του Μεγάλου (800), το όνομα Graeci εχρησιμοποιείτο ευρέως υπό των Δυτικών συγγραφέων και καθιερώθηκε συν τω χρόνω και στις διπλωματικές σχέσεις. Εις το Βυζάντιο το όνομα Έλλην αποκαταστάθηκε ιδίως απο του 13ου αιώνως, οπότε άρχισε να γίνεται λόγος και περί Ελλάδος και Ελληνίδος επικράτειας. Κατά τους υστάτους χρόνους εκπρόσωποι του πνευματικού κόσμου μεθ' υπερηφανείας απέβλεπαν στην Ελληνική καταγωγήν και την Ελληνική πνευματική παράδοση.
Από την εγκυκλοπαίδεια ''Ηλιος''